Prokuratori Bazilike sv. Marka
| Prokuratori Bazilike sv. Marka Procuratori di San Marco | |
|---|---|
 | |
Prokuratori Bazilike sv. Marka venecijanski: Procuratori di San Marco) bili su jedna od najprestižnijih društvenih pozicija u životu Mletačke Republike, po rangu gotovo do samog dužda. Formalno su se brinuli o venecijanskoj Bazilici sv. Marka i njenoj imovini koja je bila pod pokroviteljstvom dužda.[1] Zbog tog ih je i on sam birao na tu funkciju, iz redova gradske aristokracije. Gotovo da je bilo nepisano pravilo da se dužda bira iz kruga Prokuratora Bazilike sv. Marka, to je bila odskočna daska za lidera Mletačke Republike.
Ne zna se točno kad je ta institucija osnovana, jedino što se sa sigurnošću zna jest da je 1049. jedini prokurator Bazilike sv. Marka bio Bartolomeo Tiepolo, tako da se pretpostavlja da je na početku samo jedan čovjek obavljao tu dužnost.[1] Zna se i da ih je 1231. već bilo dvoje, a kasnije šest, koji su na tu dužnost birani doživotno, a 1442. devet. Prokuratori Bazilike sv. Marka pored brige o samoj bazilici bavili su se i zaštitom siročadi i mentalno poremećih osoba. Oni su također bili zaduženi i za nadzor nad izvršenjem oporuka i brigu nad imovinom, u slučajevima kad su građani opuručno poklanjali svoju imovinu u dobrotvorne svrhe, a njih je u to vrijeme bilo puno.[1]
Između sebe su se dijelili na prokuratore de supra, one koji su se brinuli o samoj Bazilici sv. Marka, zatim prokuratore de ultra koji su se brinuli o imovini na Kanalu Grande, te prokuratore de citra koji su se brinuli o darovanoj imovini preko Kanala Grande u sestijerima San Marco, Castello i Cannaregio.[1] Od su od 1453. imali pravo da sudjeluju na sjednicama mletačkog senata, ali bez obaveze na godišnji reizbor, što su svi ostali članovi morali prolaziti. Imali su pravo i na vlastiti posebni sud zvan prokurator, ukoliko bi ušli zbog nečeg u spor sa strankama sa kojima su njihovi uredi radili.[1]
Prokuratori su vjerojatno bili jedni od najomraženijih venecijanskih dostojanstvenika, već ih zbog činjenice da ih se moralo titulirati s Missier, dok se ostale plemiće oslovljavalo s običnim Ser, te svojom odjećom su odskakali od ostalih jer su nosili grimiznocrvene (carska boja) toge. Pored toga imali su i brojne druge povlastice, između ostalog i privilegiju na ured i stan u Novim Prokurativama na Trgu Svetog Marka.[1]